Context

Door ouderdom en weersinvloeden verweren asbestplaten waardoor losse asbestvezels verspreid worden. Dit is schadelijk voor de gezondheid en daarom is het vanaf 2024 verboden om een asbestdak te hebben. Wij zetten ons in om de verwijdering van asbestdaken te versnellen, zodat risicovolle situaties eerder worden gesaneerd, meer eigenaren hun asbestdaken verwijderen en er een betere spreiding van de verwijdering tussen nu en 2024 plaatsvindt.

Wij doen dit door:

  1. Regie te voeren op effectieve samenwerking tussen de verantwoordelijke partijen.
  2. Het stimuleren en faciliteren van die partijen zodat ze sneller hun aandeel in de aanpak gaan leveren.
  3. Waar nodig zelf procesmaatregelen uit te voeren.

Hiervoor hebben wij een Plan van Aanpak Asbestdaken opgesteld. In de uitvoering koppelen we asbestsanering zoveel mogelijk aan andere provinciale belangen.

Acties

  1. Versnelling van de bewustwording. -Wij ondersteunen gemeenten bij de opbouw van informatiepunten zodat in 2017 bij tenminste 15 gemeenten informatiepunten operationeel zijn; - Wij ondersteunen gemeenten bij de aanpak van asbestdaken op maatschappelijk vastgoed - Wij ondersteunen initiatieven van maatschappelijke organisaties zodat voor elk van de doelgroepen (particulieren, bedrijven en landelijk gebied) tenminste één initiatief in 2017 in uitvoering is. - Wij organiseren een conferentie, brengen nieuwsbrieven uit, en dergelijke.
  2. Versnelling van de beslissing door pandeigenaren. - Wij werken mogelijkheden uit voor de financiering van asbestverwijdering gekoppeld aan duurzaamheidsinvesteringen; - Wij ondersteunen initiatiefnemers bij de gebiedsgerichte, collectieve aanpak van asbestdaken op bedrijventerreinen, in woonwijken en in het landelijk gebied.
  3. Versnelling van de verwijdering van asbestdaken door pandeigenaren. - Wij bevorderen kostenverlaging en vereenvoudiging van asbestinventarisaties; - Wij stimuleren het aanbod van one-stop-shop-oplossingen, hulpmiddelen voor particulieren, etc. - Wij stimuleren innovaties en concurrentie bij dakverwijderingsoplossingen; - Wij stimuleren de koppeling tussen asbestbodemsanering en dakenverwijdering, in 2017 met een pilot in de gemeente Hof van Twente.
  4. Versnelling van asbestverwerking. - Wij stimuleren de ontwikkeling van duurzame asbestverwerking door Overijsselse bedrijven.
  5. Ondersteunende activiteiten in het kader van het Plan van Aanpak Asbestdaken. - Wij werken samen met gemeenten aan de opbouw van een gezamenlijke gegevensverzameling over het vóórkomen van asbestdaken, zodat deze in 2017 operationeel is, inclusief een systeem voor monitoring van de dakenverwijdering; - Wij stimuleren een actieve rol van het Rijk en andere landelijke partners bij het goed regelen van het verbod en bij publieksvoorlichting.

Toelichting op voortgang

Door publiek – private samenwerking werken wij aan een versnelling van de verwijdering van asbestdaken. Uit eerdere ervaringen weten wij dat het voor versnelling cruciaal is om pandeigenaren te ontzorgen, door een totaalaanbod te bieden. Wij hebben bedrijven gestimuleerd gezamenlijk zo'n totaalaanbod de doen, waar zij tot voor kort niet samenwerkten. Om de pandeigenaar te stimuleren in te gaan op dit totaalaanbod, is het belangrijk dat vraag en aanbod op het juiste moment bij elkaar komen. Het is ons gelukt om dit in gang te zetten en we verwachten in 2018 hier resultaat van te zien in de vorm van een verdere versnelling.

15 gemeenten hebben eind 2017 een (basis)informatiepunt asbestdaken beschikbaar voor inwoners. Hierbij is vooral ingezet op juiste en eenduidige informatie op gemeentelijke websites, waarin niet alleen op het verbod wordt ingegaan, maar waar de asbestdakeigenaar ook informatie krijgt over kostenbesparende mogelijkheden en waar hij wordt geholpen in contact te komen met partijen in de markt voor dakrenovatie. Daarnaast hebben wij gestimuleerd dat accountants, makelaars, duurzaamheidsadviseurs e.d. ook beschikken over juiste en actuele informatie over het asbestdakenverbod.

Samen met marktpartijen hebben wij een marktaanbod ontwikkeld, waarbij - voor daken groter dan 1.000 m2 - marktpartijen de kosten dragen voor het vervangen van het asbestdak en het nieuwe (asbestvrije) dak huren van de pandeigenaar voor zonnepanelen.

Wij hebben, in samenwerking met de provincie Gelderland, onderzoek laten doen naar kostenverlagende mogelijkheden voor asbestdakvervanging. De resultaten zijn breed gedeeld met accountants, verzekeraars, adviseurs en banken.

In 2017 zijn pilotprojecten opgestart voor diverse collectieve aanpakken. De resultaten daarvan verwachten wij in 2018.

Mede door onze inzet zijn diverse marktinitiatieven opgezet die zich richten op asbestdakvervanging en verduurzaming. De grootste is Asbestschakel met 13 participerende bedrijven. Maar ook lokale samenwerkingen zijn ontwikkeld, zoals Blij Asbestvrij in Dalfsen. Samen met een marktpartij onderzoeken wij de verdere ontwikkeling van een apparaat dat de verwijdering van asbestdaken kan vergemakkelijken, een activiteit die nu nog door mensen wordt verricht. In 2017 is de koppelpilot in de wijk ’t Gijmink in Goor van start gegaan waarbij asbestsanering in de bodem en op de daken gelijktijdig wordt aangepakt.

Samen met Vlaanderen, TNO, de provincies Gelderland en Limburg en de deelstaat Nordrhein Westfalen is een aanvraag voor een Europese subsidie (Interreg) opgesteld, gericht op de verwerking van asbestdaken en bijbehorende beleidsontwikkeling. Deze aanvraag wordt in maart 2018 ingediend.

Wij hebben de asbestdaken in Overijssel geïnventariseerd. De resultaten hiervan zijn voorjaar 2018 gereed. Met gemeenten zijn afspraken gemaakt over het monitoren van asbestdakverwijdering (o.a. door gebruik van gegevens uit het Online Omgevingsloket). Wij werken nauw samen met het Rijk en andere provincies in het landelijke ambassadeursoverleg Versnelling aanpak asbestdaken.

Financiën

Begrotingswijziging GS

Voor het meerjarige programma Asbestdaken is in 2017 € 1,2 miljoen beschikbaar, hiervan is eind 2017 ruim € 1 miljoen besteed. Het restantbudget, ad. € 180.000, van 2017 is volledig verplicht maar zal in 2018 worden gerealiseerd.

Op basis van de spelregels van de Reserve uitvoering kwaliteit van Overijssel hebben wij besloten om het restantbudget 2017 van € 180.000 te onttrekken aan de Reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel en toe te voegen aan de jaarschijf 2018 van prestatie 2.4.2 van de begroting 2018.

Investeringsbudget

Toelichting investeringsbudget

In deze grafiek geven we inzicht in het voor deze prestatie beschikbaar gestelde investeringsbudget vanuit KvO of EHS. Een investeringsbudget blijft meerjarig beschikbaar. Op deze prestatie is bij de Begroting 2016 € 1,9 miljoen uit het Programma Gezond en Veilig Leefmilieu, onderdeel duurzaamheideducatie opgenomen.

De staafdiagrammen geven per jaar aan wat van het totaal meerjarig investeringsbudget is besteed tot de peildatum (cumulatief gerealiseerd). Daarnaast is de bestedingsruimte binnen de Begroting 2017 opgenomen ('resterend huidige begroting').

Het ‘resterend meerjarig budget’ is het deel van het investeringsbudget dat beschikbaar is voor realisatie in de jaren erna.

Basisinformatie

Verantwoordelijk portefeuillehouder:

Annemieke Traag

Rol provincie:

De provincie heeft meerdere rollen in deze prestatie, namelijk beïnvloeder, faciliteerder, regisseur en belangenassembleur.

Looptijd prestatie:

Niet structureel. Eindigt naar verwachting in 2016

Relatie met reserve Natuurnetwerk Nederland / Kwaliteit van Overijssel:

Ja. Bijbehorend investeringsvoorstel:

Statenvoorstel Programma Gezond en Veilig Leefmilieu, onderdeel duurzaamheideducatie [PS/2013/471 ] (bijbehorend besluit).

Project website:

Website Asbestdak