4. Mobiliteit
Het hoofddoel van mobiliteitsbeleid is het realiseren van een goede bereikbaarheid van economische kerngebieden voor zowel personenverkeer als goederenvervoer. Daarbij komt de focus nadrukkelijker te liggen op verkeersveiligheid, duurzame mobiliteit en ruimtelijke kwaliteit.
Inleiding
Openbaar Vervoer
In 2017 is de herijking van het openbaar vervoer succesvol afgerond. In samenspraak met gemeenten, vervoerders en reizigers zijn dun bezette lijnen anders vormgegeven en in gevallen (deels) verdwenen. Daarmee is een structurele balans gerealiseerd op de exploitatie, zonder dat de reizigers hier wezenlijk hinder van ondervinden. In enkele gevallen wordt de dienstregeling nog gefinetuned in overleg met het ROCOV en de vervoerder. Door het instellen van een risicofonds en een vaste indexatie van de beschikbare concessiebudgetten, heeft uw Staten in 2017 (bij behandeling van de P-nota 2018) de continuïteit van dit OV ook voor de toekomst geborgd. Door de snelle transitie en de relatief lage index in afgelopen jaren hebben we het door uw Staten beschikbaar gestelde ombouwbudget nauwelijks hoeven aanspreken.
Daarnaast zijn in samenspraak met de samenleving nieuwe mobiliteitsvormen geïnitieerd die een alternatief bieden voor OV. In gemeente Rijssen-Holten bijvoorbeeld is een flexibel openbaar vervoer systeem ontwikkeld dat in 2018 gerealiseerd wordt. Deze transitie is nog relatief beperkt qua aantal projecten en zal de komende jaren nog verder invulling kunnen krijgen.
Ten aanzien van doelgroepenvervoer hebben gemeenten in West-Overijssel, met begeleiding vanuit provincie Overijssel, de ervaringen uit de eerste aanbesteding voor het doelgroepenvervoer gebruikt om een nieuwe aanbesteding te houden.
In 2016 zijn gesprekken gestart tussen Arriva, Connexxion, Keolis, Flevoland en Gelderland onder leiding van provincie Overijssel om tot uniforme reisrechten te komen in het openbaar vervoer. Dit heeft in 2017 geleid tot uniforme en grensoverschrijdende wagenverkoop en abonnementen in heel Oost Nederland. Dit 'Tarievenhuis Oost' is een unieke ontwikkeling voor heel Nederland.
In 2017 zijn we gestart met het verkennen van de mogelijkheden om invulling te geven aan de energietransitie binnen mobiltiteitsbeleid (Europese afspraken) met de provincie Gelderland. Dit moet onder andere zijn beslag krijgen in de komende aanbestedingen van het OV. Daarnaast verkennen we mogelijkheden om de energievoorziening en opslag bij station Zwolle te organiseren voor bussen, treinen en elektrische fietsen.
Ook op het regionale spoor hebben de nodige veranderingen plaatsgevonden. Zo is de elektrificatie van de lijn Zwolle-Enschede infrastructureel opgeleverd alsmede de snelheidsverhoging en elektrificatie van de Kamperlijn. Door problemen bij Prorail bij de infraopwaardering plukt de reiziger daar helaas niet per medio december 2017 de vruchten van. Doordat de trein uit Enschede nog niet in Zwolle kan aankomen op het perron is de extra spitsbediening nog niet gerealiseerd. Door blunders van Prorail kan op de Kamperlijn slechts 100 km/u worden gereden in plaats van de gevraagde 140 km/u. Bediening van het gerealiseerde station Zwolle Stadshagen is daardoor niet mogelijk. Een mooi succes op het regionale spoorlijnennet is de introductie van Blauwnet: alle reizigers met het regionale spoor in Overijssel hoeven bij een overstap tussen regionale treinen of regionale trein/regionale bus slechts één keer het opstaptarief te betalen en kunnen voor alle regionale treinen bij hetzelfde regionale poort in- en uitchecken.
Resultaten BO MIRT provincie Overijssel
Tijdens het BO MIRT 2017 heeft provincie Overijssel onder andere de onderwerpen N35 Knooppunt Raalte, de N50 en de A28 aan de orde gesteld. Het Rijk gaat 12,5 miljoen euro beschikbaar stellen voor het knooppunt Raalte zonder voorwaarden, zodat wij de Planstudie in 2018 kunnen starten. Ook is het traject N35 Zwolle-Wijthmen zo goed als afgerond, waarmee een belangrijke verbetering van de bereikbaarheid van Zwolle feitelijk is gerealiseerd.
Over de N50 is afgesproken dat de planstudie in 2019 gaat starten en het Rijk samen met ons gaat kijken naar de verkeersonveiligheid op het wegvak Kampen-Ramspol. Voor de A28 wordt in 2018 een MIRT onderzoek gestart, waarbij zowel korte-als lange termijn maatregelen onderzocht worden.
Voorkantsamenwerking
Op het gebied van logistiek en goederenvervoer is de oprichting van de Strategische Logistieke Alliantie een belangrijke ontwikkeling. Hierin werken we met bedrijfsleven, verladers en kennisinstituten samen aan een agenda om de logistieke sector in Overijssel op de kaart te zetten en gezamenlijk condities te creëren voor groei van logistieke activiteiten en werkgelegenheid.
Door uw Staten geaccordeerde programma’s als fiets en verkeersveiligheid zijn volop in gezamenlijkheid met de gemeenten en andere partners in voorbereiding en uitvoering.
Ook is in 2017 samen met de provincie Gelderland, gemeenten en kennisinstellingen het programma GO VOORT opgesteld. Een transitieagenda op het terrein van slimme en duurzame mobiliteit waarin we gezamenlijk de mogelijkheden van nieuwe data en vervoerstechnieken verkennen, toepassen en samen leren hoe we verder aan deze ontwikkelingen invulling kunnen geven.
Slimme mobiliteit GO VOORT!
2017 stond in het teken van de actie-agenda GO VOORT. ‘GO’ is een dubbelzinnige verwijzing naar zowel het Engelse ‘gaan’ als de letters G en O van Gelderland en Overijssel. We hebben de actie-agenda samen gemaakt, met twee provincies, maar ook met gemeenten en kennisinstituten (UT, Windesheim, HAN Automotive). Centraal thema is: hoe kunnen we typisch Oost-Nederlandse waarden verder verbeteren? Zoals de kwaliteit van wonen, de goede bereikbaarheid en ligging tussen Randstad en Duitsland. Er zijn 9 acties benoemd met elk een actiehouder/aanspreekpunt.
Dit zijn: Slimme steden en slimme wegen, vraagafhankelijk vervoer, slimme logistiek en zero-emissie verkeer, slim fietsen, Intelligente Snelheids Adaptatie (ISA) en slim gebruik van smart-functies in het verkeer. Tenslotte is een actie om het ontstane platform voor slimme mobiliteit te bestendigen en verder uit te bouwen. Op 31 oktober is GO VOORT onder grote belangstelling van ruim 100 professionals door gedeputeerden van Overijssel en Gelderland gepresenteerd. De eerste acties kregen in 2017 al vorm, met het landelijk positioneren van een MaaS-pilot (Mobility as a Service) in Twente, het meedoen in een Europees ISA-consortium en het praktisch vormgeven van slimme ontwerpaspecten in de N18 en N737. In deze én de overige acties worden activiteiten en projecten ontplooid, waarbij met name ook (Oost-Nederlandse) bedrijven worden betrokken en ingeschakeld.
A1
A1 - verbreding
Het traject van vaststellen van het OTB/MER (Ontwerp Tracébesluit / Milieueffectrapportage) verliep volgens planning. In juni 2017 is het OTB/MER door de minister ondertekend en daarna ter visie gelegd. Er zijn bijna 700 zienswijzen ingediend. De beantwoording daarvan is in maart 2018 gereed en in mei 2018 zal het Tracébesluit (TB) conform planning worden vastgesteld. Wij zijn bij dit traject als meebetalende regionale partner intensief betrokken.
A1 - gebiedsontwikkeling Ruimtelijke kwaliteit – duurzaamheid
Opstellen gebiedsplannen A1-zone
De scope van het OTB/MER A1 beperkt zich tot een zone van 13 meter aan weerszijden van de weg. Omdat de invloed van de verbreding verder reikt dan die 13 meter, hebben wij besloten om in nauwe samenwerking met de aanliggende gemeenten twee gebiedsplannen op te stellen (gebiedsplan A1-zone Deventer en gebiedsplan A1-zone Twente), met een scope van 800 meter aan weerszijden van de weg. Met het opstellen van de gebiedsplannen A1-zone Deventer en Twente worden niet alleen de maatregelen uit het provinciale budget van 10,5 miljoen euro vastgelegd, maar ook de gezamenlijk beoogde opgaven uit de Inpassingsvisie A1, afgestemd op de gemeentelijke ambities op het gebied van ruimtelijke kwaliteit, duurzaamheid en ecologie. Daarmee ontstaat een integraal beeld van de gewenste maatregelen in de A1-zone.
Begin 2017 is gestart met het proces van het opstellen van de gebiedsplannen. Omdat de gebiedsplannen geen formele status hebben, worden de daarin opgenomen maatregelen en afspraken over de financiering daarvan vastgelegd in een bestuursovereenkomst tussen de provincie en betrokken gemeenten. De bestuursovereenkomst voor het gebiedsplan A1-zone Deventer is in juli 2017 ondertekend, de bestuursovereenkomst gebiedsplan A1-zone Twente zal in juli 2018 worden getekend.